تحلیل گفتمانی کتاب تاریخ یازدهم انسانی بر اساس هویت ملی و مذهبی
کد مقاله : 1036-CNF
نویسندگان
سعید عظیمی *
دبیر تاریخ شهرستان مبارکه
چکیده مقاله
از نظر هویتی در ایران می‌توان دو گفتمان را در برابر یکدیگر دید. گفتمان ایران گرایی با تأکید بر میراث تمدنی قبل از اسلام و گفتمان اسلام‌گرایی با تأکید بر میراث دوران اسلامی که بر سر تثبیت معانی در حال رقابت هستند. از فاکتورهای مهم در توسعه و پیشرفت یک جامعه وجود گفتمانی در عرصه اجتماعی است که بتواند میان همه سوژه‌ها حس همبستگی، تعلق سرزمینی و هویت مشترک ایجاد کند. این در حالی است که برخوردهای افراطی سوژه‌های طرفدار هرکدام از این دو گفتمان که به نفی دیگری می‌پردازند اثرات منفی در ایجاد حس همبستگی اجتماعی دارد. شخصیت و نگرش افراد نسبت به فرهنگ و میراث مشترک اجتماعی در مدرسه طی فرایند آموزش با استفاده از منابع درسی صورت می‌گیرد و از این میان درس تاریخ جایگاه بسیار مهمی در ایجاد ، تقویت و نهادینه کردن مفاهیم گفتمانی دارد. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریه گفتمان لاکلاو و موف،کتاب تاریخ یازدهم متوسطه را موردبررسی قرار می‌دهیم. سؤال پژوهش این است که مؤلفه‌ها و مفاهیم در این کتاب به‌سوی چه معنی مرکزی و گفتمانی مفصل‌بندی شده است؟بررسی‌های انجام‌گرفته و تجزیه‌وتحلیل متن کتاب بیانگر این است که کتاب حاضر به هدف تثبیت معانی حول محور گفتمانی است که دال مرکزی آن متشکل از دال‌های اصلی دو گفتمان قبلی و با تأکید بر ایران است.
کلیدواژه ها
تحلیل گفتمان،تاریخ یازدهم متوسطه،آموزش تاریخ
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی