| بررسی تطبیقی کتابخانه و کتابداری در دوره سامانیان و صفویه |
| کد مقاله : 1123-CNF |
| نویسندگان |
|
سعید غفاری * دانشیار علم اطلاعات و دانش شناسی |
| چکیده مقاله |
| هدف: بررسی تطبیقی کتابخانه و کتابداری در دوره سامانیان و صفویه است. روش پژوهش: توصیفی – تحلیلی است و داده‌های آن با استفاده از مرور متون و منابع کتابخانه‌ای گردآوری و تحلیل شده است. یافته‌ها: کتابخانه‌ها از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی در عصر سامانی و صفویه است به‌شمار می‌آیند و به انواع کتابخانه‌های سلطنتی، عمومی، مدارس، و مساجد تقسیم می‌شدند. مجموعه آنها بیشتر از طریق وقف، استنساخ، ترجمه، تألیف، و اهدا تأمین می‌شدند. در این نهادها که مکانی پژوهشی و آموزشی، از طریق تجمع علما و دانشمندان، به‌شمار می‌آمده است می‌توان کارکردهای اصلی حرفه کتابداری را مشاهده کرد. نتیجه‌گیری: با توجه به شکوفایی و عظمت کتابخانه‌های مختلف، گسترش مداوم مجموعه‌ها، استفاده فراوان از منابع آنها، داشتن مراجعان دانشمند و عالم، و اداره نظامند این کتابخانه‌ها توسط هیئتی متشکل از مدیر، خازن، و کتابدار، اغراق نیست که شرق‌شناسان با وجود همزمانی این دوران با قرون وسطی در مغرب زمین، آن را "رنسانس فرهنگی" ایران نامیده‌اند.بر اساس این پژوهش، در دوره صفویه ،کتاب ابزاری برای تزئین و آرایش حکومت و سلطنت است و این کارکرد نیز از اواخر دوره شاه‌تهماسب رو به انحطاط نهاده است. گرچه منصب کتابدار باشی، جایگاه رفیعی است اما کتابدار بهره‌ای از دانش کتابداری ندارد. با آنکه فراوانی تولید نسخه‌های خطی و گاه مغلوط، نشان‌دهنده میل شدید جامعه به کتاب است اما دولت درصدد ورود صنعت چاپ نبوده و فرایند تولید کتاب همچنان به شیوه سنتی است .شواهد حاکی از بی‌توجهی آشکار به سخنوران است و بستر لازم برای تولید علوم مختلف فراهم نیامده است. |
| کلیدواژه ها |
| کتاب ، کتابداری ،سامانیان،صفویه ، مدیر، خازن،خوشنویسی،کتابت |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |